Duurzaamheid - Lokaal en Regionaal beleid

Waar moet u op letten als u gaat (ver)bouwen?

De wet VET

Sinds 1 juli 2018 is in Nederland de wet VET van toepassing. De afkorting staat voor ‘Voortgang Energie Transitie’. Als gevolg van de wet VET, mogen nieuwbouwwoningen niet meer op het aardgasnetwerk aangesloten worden. Meer informatie over de wet VET.

Uitzondering wet VET in fase 1 van de Slagen, fase 1 van de Ywehof en de Streek

BenW van Staphorst hebben op 25 juni 2019 het onderstaande besluit genomen:

Alle percelen langs de Oude Rijksweg/Gemeenteweg en de gebieden Slagen fase 1 en IJhorst-West fase 1 (De ‘Ywehof’) aan te wijzen als een gebied waar de gasaansluitplicht van toepassing is, zulks met toepassing van artikel 1 sub d van de Regeling van de Minister van Economische Zaken en Klimaat van 25 juni 2018, nr. WJZ/18086924  houdende regels omtrent de aanwijzing van gebieden als bedoeld in artikel 10, zevende lid, onderdeel a, van de Gaswet (Regeling gebiedsaanwijzing gasaansluitplicht)

Het besluit van BenW betekent dat nieuwbouwwoningen in de voorgenoemde gebieden (pdf, 332 kb) wél op het gasnetwerk aangesloten mogen worden. Dit heeft er mee te maken dat in deze gebieden al een gasnetwerk is aangelegd, wat in de toekomst mogelijk duurzame gassen (groen gas, en op lange termijn mogelijk ook waterstof) zal transporteren. Voor fase 1 van de Slagen en de Ywehof (beide nieuwbouwwijken die al voor 1 juli 2018 in aanbouw waren) geldt daarnaast dat er bouwplannen gereed waren die voor 1 juli 2018 zijn opgesteld – en die dus een gasaansluiting als uitgangspunt hadden. Voor het gebied 'de Streek' – het historische dorpslint – geldt dat hier honderden monumentale boerderijen aanwezig zijn. Deze panden zijn in verhouding tot ‘normale’ woningen, relatief lastig geschikt te maken voor bijvoorbeeld het gebruik van elektrische warmtepompen. We verwachten daarom dat groen gas in dat gebied een belangrijke rol zal gaan spelen.

Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG) verplicht vanaf 1 januari 2021

Voor alle nieuwbouw, zowel woningbouw als utiliteitsbouw, geldt dat de vergunningaanvragen vanaf 1 januari 2021 moeten voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG). Die eisen vloeien voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). De energieprestatie bij BENG wordt bepaald aan de hand van 3 individueel te behalen eisen:

  • de maximale energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar (kWh/m2.jr)
  • het maximale primair fossiel energiegebruik, eveneens in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar (kWh/m2.jr)
  • het minimale aandeel hernieuwbare energie in procenten (%)

Verplicht energielabel bij verkoop, verhuur en oplevering van woningen

Een energielabel laat de energieprestatie van de woning zien en maakt duidelijk welke energiebesparende maatregelen nog mogelijk zijn. De labelklassen voor woningen lopen van A tot en met G, oftewel van weinig naar veel besparingsmogelijkheden.

Bij de verkoop, verhuur en oplevering van woningen is een geldig energielabel verplicht. Het energielabel voor woningen is een instrument dat bijdraagt aan het behalen van de doelstellingen uit het Energieakkoord. Ook voldoet Nederland met het label aan de Europese regelgeving en draagt het bij aan de Europese klimaatdoelen voor 2020.

Woningeigenaren zijn verplicht om bij de oplevering, verkoop of verhuur van een woning een definitief energielabel te registreren. Er gelden enkele uitzonderingen. Zo is het energielabel niet verplicht voor monumenten, (studenten)kamers of caravans en woonwagens kleiner dan 50 m2. Een koper of huurder kan in de Registratiedatabase EP-online zien of voor het betreffende adres een energielabel geregistreerd is.

Energielabels zijn 10 jaar geldig. Er is geen verplichting om bestaande energielabels om te zetten als de methode verandert. Dat hoeft pas als het label verlopen is (de verloopdatum staat vermeld op het label). Bij het ontbreken van een geldig energielabel bij een transactiemoment riskeert de woningeigenaar een boete van € 170 (natuurlijke personen) of € 340 (rechtspersonen). De Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) controleert de aanwezigheid van een label.

Energieprestatie eisen bij verbouw en renovatie

Het Bouwbesluit stelt eisen aan:

  • vernieuwen of vervangen van isolatielagen;
  • ingrijpende renovatie;
  • verbouw met aanpassing van het technisch bouwsysteem (installatie).

Op de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vindt u meer informatie over de energieprestatie eisen bij verbouw en renovatie.

Energieprestatie eisen bij nieuwbouw

De nieuwbouw van woningen of gebouwen moet aan een reeks wetten en regels voldoen. Zo moeten vanaf 1 juli 2020 alle nieuwe gebouwen in Nederland bijna energieneutrale gebouwen (BENG) zijn. Ook moet u rekening houden met de milieubelasting van gebruikte materialen.

Activiteitenbesluit milieubeheer (voor bedrijven)

Het Activiteitenbesluit milieubeheer verplicht bedrijven en instellingen (inrichtingen) om energiebesparende maatregelen te treffen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder. De energiebesparingplicht geldt voor bedrijven en instellingen die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) per jaar verbruiken. Meer informatie over het activiteitenbesluit

Energielabel C kantoren

Per 1 januari 2023 moet elk kantoor groter dan 100 m2 minimaal energielabel C hebben. Dit betekent een Energie-Index van 1,3 of beter. Voldoet het pand dan niet aan de eisen, dan mag u het per 1 januari 2023 niet meer als kantoor gebruiken. Deze verplichting staat in het Bouwbesluit 2012. Het bevoegd gezag treedt als handhaver op bij overtreding van de Energielabel C-verplichting. Het bevoegd gezag is meestal de gemeente waar het kantoorgebouw is gevestigd. De verplichting geldt niet als:

  • de kantoorruimte wordt gebruikt als nevenfunctie;
  • de oppervlakte van de kantoorruimte <50% is van de totale oppervlakte van het gebouw;
  • het gaat om monumenten (Rijk/provincie/gemeente), met uitzondering van beschermde stads- en dorpsgezichten;
  • het gaat om panden die binnen twee jaar worden gesloopt, getransformeerd, of onteigend.

Verplicht energielabel bij utiliteitsgebouwen

Bij verkoop, verhuur of oplevering van utiliteitsgebouwen is sinds 1 januari 2008 een geldig energielabel verplicht. Het geldt voor gebouwen met de volgende functies (dit kan één functie zijn, maar ook een combinatie van meerdere functies):

  • Kantoor
  • Onderwijs, zoals scholen en universiteiten
  • Publieke functies, zoals bibliotheken, stadhuizen, vergadercentra
  • Gezondheidszorg, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, verzorgingshuizen
  • Horeca en logies, zoals hotels, pensions, cafés, restaurants
  • Sport, zoals sporthallen, stadions, zwembaden
  • Winkels, zoals supermarkten, warenhuizen, showrooms van garages

Het energielabel is maximaal 10 jaar geldig. Let dus op de verloopdatum van uw energielabel. De Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) controleert op de aanwezigheid van een energielabel. Bij het ontbreken van een geldig label tijdens een transactiemoment riskeert de eigenaar van het utiliteitsgebouw een bestuurlijke boete die kan oplopen tot 20.250 euro.

Te downloaden