Juridische zaken - Handhaven
In deze kamer wordt uiteengezet hoe de gemeente Staphorst de handhaving in het fysieke domein heeft geregeld.
Handhaven
Het handhavingsproces is in de gemeente Staphorst vastgelegd in het Beleidsplan fysieke leefomgeving.
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Staphorst (hierna: het college) heeft een beginselplicht tot handhaven, indien er een overtreding van wet- en regelgeving plaatsvindt waarbij Staphorst het bevoegd gezag is.
De gemeente Staphorst is bijvoorbeeld bevoegd gezag wanneer er gehandeld wordt in strijd met de APV, het Omgevingsplan of in strijd met omgevingsvergunningen die het college van burgemeester en wethouders heeft afgegeven. Het college kan handhavend optreden uit eigen beweging of op verzoek van een ander.
Uit eigen beweging
De gemeente Staphorst heeft meerdere toezichthouders in dienst. Wanneer zij constateren dat er mogelijk in strijd met wet- en regelgeving wordt gehandeld, schrijven zij een constateringsrapport. Hierna wordt er onderzocht of er daadwerkelijk sprake is van een een overtreding en wordt er bepaald of er handhavend wordt opgetreden.
Het is niet mogelijk om tegen alle overtredingen op te treden. De gemeente heeft beperkte middelen en moet keuzes maken. Om hierin richting te geven, is er beleid opgesteld: het Uitvoeringsprogramma Fysieke Leefomgeving. In het Uitvoeringsprogramma Fysieke Leefomgeving staan de voorgenomen gemeentelijke activiteiten (inclusief prioritering) op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving.
Op verzoek van een ander
Wanneer een officieel schriftelijk handhavingsverzoek ingediend wordt bij de gemeente, is de gemeente verplicht een beslissing te nemen op dit verzoek. Ook hier wordt bekeken of er sprake is van een overtreding van wet- en regelgeving en wordt er bepaald of er handhavend wordt opgetreden.
Een handhavingsverzoek kunt u niet anoniem indienen. U kunt wel anoniem een melding doen. Voor het indienen van een melding of een handhavingsverzoek verwijzen wij u naar ‘Melding en Handhavingsverzoek’.
Wanneer u het niet eens bent met de beslissing die het college op uw handhavingsverzoek neemt, kunt u bezwaar maken tegen dit besluit. Voor het indienen van een bezwaarschrift verwijzen wij u naar ‘Bezwaar en Beroep’.
Handhavingsstrategie
Wanneer er een overtreding is geconstateerd en er handhavend wordt opgetreden, wordt er een handhavingsstrategie gekozen. In veel gevallen bestaat de eerste stap van de handhavingsstrategie uit het versturen van een ambtelijke waarschuwing.
Ambtelijke waarschuwing
In een ambtelijke waarschuwing wordt er aangegeven dat er één of meerdere overtredingen zijn geconstateerd. Er wordt beschreven welke overtredingen dit zijn en op welke wijze de overtredingen kunnen worden beëindigd. De brief bevat ook een termijn waarbinnen de overtredingen moeten worden beëindigd. De ambtelijke waarschuwing vormt de eerste stap in het handhavingstraject. Wanneer de overtredingen niet binnen de gegeven termijn worden beëindigd of ongedaan worden gemaakt, kan het college verder gaan met het handhavingstraject.
Voornemen last onder dwangsom/bestuursdwang
Wanneer uit een hercontrole blijkt dat de overtredingen na de gegeven termijn uit de ambtelijke waarschuwing nog aanwezig zijn, kan er een voornemen last onder dwangsom of een voornemen last onder bestuursdwang worden verstuurd.
Tegen het voornemen kunt u een zienswijze indienen. In het voornemen wordt hiervoor een termijn gegeven. Een zienswijze kan schriftelijk of mondeling tijdens een afspraak worden ingediend. Een tijdig ingediende zienswijze wordt betrokken bij de uiteindelijke besluitvorming over het opleggen van een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang. Uiteindelijk kan het college u een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang opleggen. Het opleggen van een last is een besluit waartegen u bezwaar kunt maken.
Verkorte handhavingsstrategie
In bepaalde gevallen kan het college van burgemeester en wethouders ervoor kiezen om het versturen van een ambtelijke waarschuwing achterwege te laten. Ook kan het college van burgemeester en wethouders ervoor kiezen om het versturen van een voornemen achterwege te laten, waardoor er direct een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang wordt opgelegd. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij onomkeerbare gevolgen of bij een herhaalde overtreding.
Last onder dwangsom
In veel gevallen legt het college een last onder dwangsom op. Een last onder dwangsom is gericht op het beëindigen of ongedaan maken van de overtreding en het herstellen van de rechtmatige situatie. Wanneer de overtredingen niet zijn beëindigd, dan wordt er per tijdseenheid (bijvoorbeeld per week), per afzonderlijke overtreding of in één keer een geldbedrag verbeurd. Als een last onder dwangsom wordt verbeurd, bent u dat geldbedrag verschuldigd.
Het betalen van de dwangsom is geen afkoopsom. De overtredingen moeten nog steeds worden beëindigd. Het college kan er hierbij voor kiezen om opnieuw een last onder dwangsom op te leggen, ditmaal met een hoger geldbedrag. Het college kan ook besluiten een last onder bestuursdwang op te leggen.
Last onder bestuursdwang
In de brief waarin een last onder bestuursdwang wordt opgelegd, staat dat u de overtredingen moet beëindigen. Wanneer dit niet binnen de gegeven termijn gebeurt, zal de gemeente op grond van artikel 5:21 en 5:25 Awb de last door feitelijk handelen zelf ten uitvoer leggen, op uw kosten.
Wanneer de situatie zodanig spoedeisend is dat er aan u geen mogelijkheid kan worden gegeven om de overtredingen zelf ongedaan te maken, kan de gemeente ook direct bestuursdwang toepassen (artikel 5:31 Awb).