Ruimtelijk beleid - Lokaal en Regionaal beleid
Omgevingsvisie
Hét centrale beleidsdocument als het gaat om het ruimtelijk beleid voor de gemeente Staphorst is de in 2018 vastgestelde Omgevingsvisie ‘Staphorst voor elkaar!’. In de nota is ook verbinding gelegd met het sociale domein.
Bestemmingsplannen
Naast deze Omgevingsvisie is het meeste ruimtelijke beleid vertaald in onze bestemmingsplannen(externe link). Voor de Streek (beschermd dorpsgezicht) en het buitengebied zijn in 2019 zogenaamde veegplannen onherroepelijk geworden. In de veegplannen is het meeste actuele beleid meegenomen, behoudens een doorvertaling van de Omgevingsvisie ‘Staphorst voor elkaar!’. Dat laatste zal plaatsvinden door onder andere het opstellen van een Omgevingsplan, rekening houdend met de nieuwe Omgevingswet die in 2021 in werking treedt.
Kleine buitenplanse afwijkingen
Voor kleine buitenplanse afwijkingen is een beleidsnota opgesteld. Het gaat om (bouw)plannen die afwijken van wat het geldende bestemmingsplan toestaat. Het beleidsstuk maakt een onderscheid tussen ‘kruimelgevallen’ (kleinere bouwplannen) en grotere ‘brokstukken’. De beleidsnota kleine buitenplanse afwijkingen bestemmingsplan geeft inwoners, bedrijven en professionals zoveel mogelijk duidelijkheid onder welke voorwaarden de gemeente bereid is een kruimelafwijking te verlenen voor een bepaald (bouw)plan.
Lijst categorieën Verklaring van geen bedenkingen (vvgb)
Op 14 februari 2023 heeft de gemeenteraad nieuwe categorieën van (bouw)plannen aangewezen waarvoor wel of geen vvgb vereist is (zoals bedoeld in artikel 6.5 lid 3 van het Besluit omgevingsrecht). Deze lijst vervangt de lijst die de gemeenteraad heeft vastgesteld op 10 mei 2011.
Woonvisie
In de Woonvisie 2020-2024 (cijfermatige herijking 2021) is de koers op het gebied van wonen voor de komende jaren vastgelegd.
Belvedère-nota 'Staphorst, een eigen wereld'
Deze belangrijke nota vormt de basis voor het ruimtelijk beleid voor het beschermd dorpsgezicht van Staphorst. Op basis hiervan is het bestemmingsplan ‘De Streek’ uitgewerkt, als ook het transformatiebeleid en het open plekken beleid. Deels is de nota aldus verwerkt in regelgeving; de nota zelf blijft van belang als actueel en overkoepelend beleidsdocument voor nu en in de toekomst. Bekijk voor een korte toelichting op de nota de pagina Belvedère-nota 'Staphorst, een eigen wereld'.
Transformatiebeleid beschermd dorpsgezicht (de Streek)
In het beleid ‘Transformatielocaties aan de Streek’ wordt ingegaan op de wijze waarop we de locaties die nu een milieutechnisch of ruimtelijk knelpunt vormen (bijvoorbeeld bedrijven), kunnen veranderen (transformeren) in locaties die waarde toevoegen aan De Streek. In het transformatiebeleid wordt een link gelegd met een open plekken beleid.
Open plekken beleid beschermd dorpsgezicht (de Streek)
Het open plekken-beleid voorziet in locaties voor solitaire woningen, specifiek binnen het beschermd dorpsgezicht. Het beleid is via het veegplan de Streek in 2019 opgenomen als wijzigingsbevoegdheid voor het college. Dit betekent een eenvoudigere en goedkopere procedure. Het beleid zelf is niet gewijzigd.
Mantelzorgwoningen binnen het beschermd dorpsgezicht (de Streek)
Landelijk zijn er vergunningsvrij mogelijkheden om mantelzorgwoningen te bouwen of te plaatsen. Deze regels binnen beschermde dorpsgezichten geven echter minder mogelijkheden. Daarom heeft de gemeente Staphorst daar een beleidsnotitie Tijdelijke mantelzorgwoonruimten aan de Streek voor opgesteld. Via het veegplan de Streek is de procedure voor een dergelijke mantelzorgwoning vereenvoudigd (binnenplanse afwijking).
Hergebruik monumentale schuren
De beleidsnotitie Hergebruik monumentale schuren beoogt de (her-)gebruiksmogelijkheden van cultuurhistorisch waardevolle schuren te verruimen, bijvoorbeeld voor woondoeleinden. Uitgangspunt hierbij is dat voorzien wordt in een hergebruik op een wijze die in ruimtelijke zin passend is binnen de directe en indirecte omgeving van het pand. Tenslotte mag geen afbreuk worden gedaan aan de cultuurhistorische waarden van zowel het pand als haar directe omgeving.
Tijdelijke woonunits
Bij verbouwingen (of nieuwbouw) van woningen is vaak een tijdelijke woonunit gewenst. De gemeente heeft hiertoe een beleidsnotitie Tijdelijke woonunit bij (ver)bouw woning opgesteld.
Rood voor Rood buitengebied
Drager van de regeling Rood voor Rood Staphorst is de mogelijkheid om een bouwkavel voor woningbouw toe te wijzen wanneer landschapsontsierende agrarische bedrijfsbebouwing wordt gesloopt. De Rood voor Rood notitie moet in samenhang met de Omgevingsvisie ‘Staphorst voor elkaar’ worden gelezen.
Vrijkomende agrarische bebouwing buitengebied
De beleidsnotitie Toepassing uitvoeringskader hergebruik Vrijkomende Agrarische Bebouwing gaat over vervolgfuncties als agrarische bedrijvigheid is gestopt. Dan kan het gaan om het realisering van woningsplitsingen en/of kleinschalige bedrijvigheid. De notitie is vertaald in ons bestemmingsplan Buitengebied. Voor gevallen waarin het bestemmingsplan niet voorziet kan de nota als een handreiking dienen.
Vergroting woningen in het buitengebied via kwaliteitsimpuls groene omgeving
Onder voorwaarden is een vergroting van woningen in het buitengebied toegestaan als wordt geïnvesteerd in ruimtelijke kwaliteit. Zie hiervoor beleidsnotitie Kwaliteitsimpuls groene omgeving.
Werkboek Kwaliteitsimpuls groene omgeving
Ruimtelijke kwaliteit is geen eenvoudig begrip. Het is concreter gemaakt aan de hand van het werkboek Kwaliteitsimpuls groene omgeving dat dient ter inspiratie bij het voorbereiden en indienen van ruimtelijke plannen. Het werkboek is het resultaat van de uitwisseling van praktijk-ervaringen van 11 Overijsselse gemeenten en de provincie. In dit werkboek is de basis gelegd voor toepassing van de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving in de dagelijkse praktijk. Een gezamenlijk referentiekader, een handvat, antwoorden op vragen en vooral veel voorbeelden uit de praktijk, is wat u in dit boek vindt. De titel van dit document is niet voor niets ‘werk’boek.
Huisvesting arbeidsmigranten
De beleidsnota huisvesting arbeidsmigranten ziet toe op goede huisvesting van arbeidsmigranten en een aanvaardbaar woon- en leefklimaat voor de omgeving van de huisvesting.
Hobbymatig gebruik schuren nabij woningen
De beleidsnotitie Hobbymatig gebruik schuren nabij woningen maakt de bouw van extra m2 bijgebouwen bij woningen mogelijk. Dan moet het gaan om een schuur voor het hobbymatig houden van vee dan wel om het stallen van middelen voor landschapsonderhoud. Het maximum is 150 m2. Het hobbymatig houden van vee mag niet leiden tot een milieumelding in het kader van het Activiteitenbesluit. Via het veegplan Buitengebied en veegplan de Streek is de procedure voor deze bijgebouwen vereenvoudigd (binnenplanse afwijking).
Tijdelijke grondopslagen
Binnen de gemeente is een groep bedrijven (aannemers, loon-, grondverzet -, landbouwmechanisatie-, transportbedrijven, stratenmakers, etc.) gevestigd die zich bezig houdt met enigerlei vorm van grondverzet. Vanuit deze groep bedrijven bestaat een behoefte tot het tijdelijk opslaan van partijen grond (maximaal 6 maanden), aangezien er voor de vrijgekomen grond vaak geen directe mogelijkheid tot verwerking voorhanden is. Het kan dus voorkomen dat de grond, al dan niet tijdelijk, blijft liggen op de plek waar deze is vrijgekomen. De bestemmingsplannen laten dit gebruik niet toe. De gedachte daarachter is dat grond- en zandhopen voor een aantasting van het landschap kunnen zorgen. Om deze reden worden ze vanuit ruimtelijk oogpunt dan ook in principe als ongewenst beschouwd. In tegenstelling tot het in de bestemmingsplannen opgenomen beleid, kan grondopslag onder voorwaarden landschappelijk best aanvaardbaar zijn. Dat geldt zeker voor tijdelijke opslagen. Het doel van de beleidsnota Tijdelijke grondopslagen gemeente Staphorst is de voorwaarden aangeven waaronder tijdelijke opslag kan plaatsvinden. Via het veegplan de Streek en veegplan Buitengebied is de procedure voor tijdelijke opslag vereenvoudigd (binnenplanse afwijking).
Van Sober naar Rijk - Visie op de gebouwde omgeving in het Reestdal
Het Reestdal is een nog nagenoeg gaaf cultuurlandschap uit eind 19e, begin 20e eeuw dat de grens vormt tussen de provincies Drenthe en Overijssel. Op de hogere randen ter weerszijden van de meanderende beek hebben zich in de loop der tijd agrarische bedrijven gevestigd afgewisseld met een aantal dorpen en buurtschappen. De samenhang tussen de waardevolle bebouwing met erf, het kleinschalige licht glooiende landschap, de kenmerkende door beplanting omzoomde essen en het lager gelegen open beekdal, maakt het Reestdal zeer bijzonder. Het gebied strekt zich uit over het grondgebied van vier gemeenten: Meppel en De Wolden in Drenthe, Staphorst en Hardenberg in Overijssel. De ontwikkeling van een agrarisch cultuurlandschap naar een gebied met woon, werk- en recreatiefunctie heeft visie en sturing nodig om versnippering te voorkomen en de cultuurhistorische en landschappelijke kwaliteit te bewaren. Daarom hebben de overheden (provincies, gemeenten en waterschap) en bewoners van het gebied zich verenigd in het project Samen over de Reest. De doelstelling van het project is via een interactief proces tussen partners in het gebied te komen tot vitalisering van het plattelandsgebied rondom de Reest. Het motto is ‘Behoud door ontwikkeling’. De nota Van Sober naar Rijk - Visie op de gebouwde omgeving in het Reestdal dient ter inspiratie voor plannen en dient met in achtneming van de welstandsnota worden gelezen. Zie daartoe het informatiehuis 'Welstand'.
Beleidslijn Erfdienstbaarheden bij ruimtelijke ontwikkelingen
Een belanghebbende die verzoekt om planologische medewerking, waarbij het noodzakelijk is dat het perceel ontsloten wordt middels een recht van overpad, is verplicht het volgende te overleggen:
- de notariële akte waarin de erfdienstbaarheid is vastgelegd;
- kadastrale uittreksels en een kadastrale kaart waaruit blijkt dat de erfdienstbaarheid in de openbare registers ingeschreven is;
- een eenduidige beschrijving van het beoogde gebruik;
- een uitspraak van de rechter dan wel een schriftelijke verklaring van de eigenaar/eigenaren van het dienende erf waarin aangegeven is dat het beoogde gebruik overeenkomt met de in de openbare registers ingeschreven erfdienstbaarheid.
Omgevingsvisie Overijssel
Het provinciale ruimtelijke beleid van Overijssel is verwoord in de provinciale Omgevingsvisie(externe link).
Vooroverleg ruimtelijke plannen provincie Overijssel
Bij de voorbereiding van ruimtelijke plannen dient vooroverleg gevoerd te worden met onder meer de ambtelijke diensten van de provincie als er provinciale belangen in het geding kunnen zijn (artikel 3.1.1.1 Bro). Doel van het vooroverleg is om de provincie in staat te stellen de provinciale belangen in een vroeg stadium in te brengen, zodat deze tijdig kunnen worden betrokken bij de totstandkoming van de ruimtelijke plannen van gemeenten.
De wet (artikel 3.1.1.2 Bro) biedt de mogelijkheid om plannen aan te wijzen waarvoor geen vooroverleg is vereist. Van deze wettelijke mogelijkheid is door de provincie gebruik gemaakt door vaststelling van een lijst waarop ruimtelijke plannen zijn aangegeven (pdf, 124 kb) waarvoor het verplichte vooroverleg achterwege kan blijven.
Provinciale handreikingen Kwaliteitsimpuls agro en food en zonnevelden
De Kwaliteitsimpuls agro en food is onderdeel van het provinciaal ruimtelijk beleid en richt zich op verduurzaming van groeiende agrarische bedrijven. Met de handreiking willen we ondernemers, omwonenden en gemeenten inspireren en ondersteunen bij de transitie naar duurzaamheid. Achttien inspirerende voorbeeldbedrijven illustreren naar ons oordeel goed de wijze waarop extra kwaliteitswinst gerealiseerd kan worden op het gebied van duurzaamheid, ruimtelijke kwaliteit en sociale kwaliteit. Ze zijn onze referentie bij grootschalige uitbeiding of nieuwvestiging van agrarische bedrijven. De voorbeeldbedrijven laten zien dat het voeren van een goede dialoog met de omgeving en het zoeken naar een verdienmodel in extra verduurzaming succesvol is. Het leidt tot verduurzaming van het agrarische bedrijf, verbinding met de omgeving en beter draagvlak, terwijl het soms toch om grootschalige uitbreidingen is gegaan. Zie de provinciale Omgevingsvisie(externe link).
Provinciale handreiking kwaliteitsimpuls zonnepanelen
De provincie Overijssel biedt ruimte voor de aanleg van zonnepanelen. Ook buiten de steden en dorpen, in de Groene Omgeving. Voor alle nieuwe en grootschalige ontwikkelingen in de Groene Omgeving geldt dat een goede ruimtelijke inpassing verplicht is. Naast deze zogenaamde basisinspanning kan het zijn dat er aanvullende kwaliteitsprestaties nodig zijn. Dit geldt ook voor de aanleg van zonnepanelen in de Groene Omgeving. De Handreiking Kwaliteitsimpuls zonnevelden helpt initiatiefnemers en gemeenten om – samen met omwonenden en andere belanghebbenden – een goede balans te bepalen tussen de ruimte voor ontwikkeling en de mate van aanvullende kwaliteitsprestaties.